Hayal Ekibi tarafından gerçekleştirilen İran’nın Demavend dağına ilk Türk kış transını gerçekleştirme öyküsünü kendi ağızlarından dinliyoruz.
Demavend Kış Kuzey – Güney Geçişi
Öncelikle ekibin isminden bahsetmek isterim. Soyadlarımızın kısaltılması HAYAL.Esin Handal ve Mehmet Yaldız’dan oluşan HAYAL ekibi yaklaşık 5 yıldır beraber tırmanmakta olup, her kış sezonu birbirinden daha zorlu ilk çıkışlara imza atmaktadır.2016 kış sezonundaki hedef ise Ortadoğu’nun en yüksek zirvesi olan Demavend Dağı’nın İlk Türk Kış Transını yapmaktı.Yani diğer anlamıyla Türkiye’nin en yüksek kış transının öyküsünü dinlemek için bizimle tırmanmaya ne dersiniz ?
Iran komşumuz olduğu ve Ortadoğu’nun en yüksek dağını barındırdığı için Türkiye’den birçok dağcının ziyaret ettiği bir ülkedir. Kışın hemen hemen bütün dağcılar dağın güney rotasından tırmanış yaparken, biz dağın en uzun ve zorlu rotalarından birisi olan Kuzeydoğu rotasından tırmanmak istiyorduk. Seçtiğimiz rota kamplar arası mesafesi çok uzun, şiddetli soğuğun, fırtınanın, rüzgarın, karın,buzulun eksik olmadığı tam bir klasik kuzey rotasıydı. Dağın kuzeydoğu rotasından kış sezonu boyunca 1 veya en fazla 2 ekip kış tırmanışı gerçekleştiriyordu. Bu sezon daha bu rotadan hiçbir ekip çıkış gerçekleştirmemişti. Bizim hedefimiz ise daha da zorluydu. Dağın en zor rotasından 20-25 kg lık çantalarımızla zirveye tırmanmak, zirve sonrası dağın diğer tarafı olan güney tarafından aşağı inmekti. Yani biz Demavend Dağı’nın Kuzey-Güney geçişini (transını) kışın yapan İlk Türk Ekibi olmak istiyorduk.
Bizler tırmanış gününe gün sayarken dağdan gelen haberler pek içi açıcı değildi. Dağa tırmanmaya çalışan bir İranlı dağcı donarak yaşamını yitirmişti.Ayrıca son 4-5 gün içerisinde 50 cm.kadar kar yağmıştı ve hava giderek kötüye gidiyordu.Bütün bu olumsuzluklara rağmen 31 Ocak günü rota başlangıcı olan Mian Deh köyündeydik.Uçaktan iner inmez soluğu dağda almıştık.Ağır çantalarla saat 09:20 başlayan tırmanışımız boyunca önce 2750 m.bulunan Darre-ye Arusak, ardından 3000 m.bulunan Gardaneh Sar’a ulaştık.Biz yükseldikçe hava değişiyor,özellikle zirvede fırtınalar kopuyordu.İlk gün tırmanış boyunca dağ bize kendisini hiç göstermedi.Tırmanış ince bir sırt hattından devam ediyordu.Sırt boyunca ağır çantalarla sürekli kaya tırmanmak zorunda kalıyorduk.Uçak yolculuğu ve uykusuzlukta göz önüne alındığında ilk gün için 3400 m. civarında uygun bir çadır alanı bulabilirsek ilk kampımızı atmaya karar verdik.Ne yazık ki aradığımız kamp yerini saat 15:05 sıralarında 3500 m.’de bulacaktık.Ama ne uygun bir kamp alanı! Kayalar üzerine kurduğumuz ilk kampın hazırlanması yaklaşık 1 saat civarı sürdü. Akşam yemeği ve dinlenmenin ardından herkes uyku tulumlarına çekildi. Ama gece çıkan fırtına yüzünden kimse uyuma imkanı bulamamıştı.
Demavend Dağı ve Hayal Ekibinin Resimleri
01 Şubat günü fırtınayla uyandık. Gece çıkan fırtına bir türlü dinmek bilmiyordu. Dağ bize gerçek yüzünü göstermeye başlamıştı.Bir kez daha bu rotaya tırmanan insan sayısının neden az olduğunu şimdi daha iyi anlıyorduk.Rüzgara ve fırtınaya rağmen saat 08:30 sıralarında tırmanışa devam etmeye karar verdik. Bitmek tükenmek bilmeyen kayalık tepelerin ağır çantalarla tırmanılması dengemizi bozsa da önce 3900 m.civarında bulunan Menaar Peak, arkasından 4100 m.lerde bulunan Maziar Peak’in tırmanılmasından sonra artık biraz olsun kaya tırmanmaya ara verecektik. Rüzgar giderek şiddetini artırıyor, neredeyse dağı dövüyordu. Kötü havaya rağmen saat 13:05’de 4350 m.de bulunan ve Takhkt-e Fereydoun denilen dağevine ulaştık. Dağevinde ne yazık ki bizi bir sürpriz bekliyordu. Bu rotadan uzun süredir kimse tırmanış yapmadığı için dağevinin kapısı açık kalmış ve içerisi tamamen kar dolmuştu.Ne de olsa bu sezon kuzeydoğu rotasının ilk ziyaretçileri bizlerdik.Yaklaşık 2 saatlik bir kar temizliğinden sonra ancak dağevine girebildik.
Zirve öncesi bol bol sıvı alıp dinlenmeye çalıştık.
02 Şubat günü yani zirve günü aynı zamanda Mehmet’in doğum günüydü. Mehmet’in en büyük isteği de doğum gününü zirvede kutlamaktı. Yine gece boyunca fırtınamız hiç eksik olmamıştı. Sabahleyin uyandığımızda kendimi çok kötü hissetmeme rağmen “Bu zirveye senin için çıkacağım ve doğum gününde seni yalnız bırakmayacağım Mehmet” dedikten sonra saat 06:05’de dondurucu soğuk ve fırtınaya rağmen tırmanışa başladık. Tırmanışa başlayalı 30 dakika olmamıştı ki, kendimi iyi hissettiğimi ve zirveye gidebileceğimi söyleyince bu haber bize inanılmaz güç ve moral kaynağı oldu. Zirveye giden rota üzerinde geçmemiz gereken birbirinden tehlikeli 3 buzul bizleri bekliyordu. Önce 5100 m.’de bulunan Darre-ye Yakhaar Buzulu, daha sonra 5300 m.civarında bulunan Aroosak-haa Buzulu ve ardından 5500 m.lerde bulunan Dobisel Buzulunu geçtikten sonra ancak zirve piramidine ilerleyebilecektik. Buzullarda yapılabilecek en küçük bir hata ne yazık ki ölümle sonuçlanabilirdi. Bir anda kendimizi binlerce metre aşağıda buzulun dibinde bulabilirdik. Özellikle ağır çantalarla da buzul tırmanmak gerçekten bizi çok yoruyor ve hırpalıyordu. Tepeler, sırtlar, batak kar, buzullar, rüzgar, kar, fırtına derken adım adım zirveye ilerliyorduk. Saatler 15:35’ gösterirken ZİRVE’deydik.
Türkiye’nin şu ana kadar yapılan en yüksek kış transının zirvesindeydik. Demavend Kuzey-Güney İlk Kış Transının zirvesindeydik. Hepimiz birbirimize sarılarak birbirimizi tebrik ettik. Hep bir ağızdan Mehmet’in doğum gününü kutladık. Zirve inanılmaz bir rüzgar ve soğuk vardı. Bu yüzden zirvede ancak 5-10 dakika kalabildik. Yaklaşık 2 saat sonra hava kararacağı için en azından tehlikeli bölgeleri hava kararmadan geçmek istiyorduk. Henüz inmeye yeni başlamıştık ki, dağın güney yönünden 1 dağcının zirveye doğru gitmekte olduğunu gördük. Bu saat zirve için çok geç bir saatti. Zirveye gitmemesini, bizimle beraber hemen aşağıya inmesini söylememize rağmen o zirveye gitmeyi seçmişti.Ne yazık ki bu dağcıyı en son gören kişiler bizler olacaktık.Ertesi günü iniş sırasında bu dağcının zirve yakınlarında donarak öldüğünün haberini alacaktık. Bu ölüm son 1 hafta içindeki 2.ölüm olayıydı.
Zirve sonrası hızlı bir şekilde inişe geçmemize rağmen hepimiz yorgun ve bitkindik. Artık inişimizi gece karanlığında yapmak zorundaydık. Çok zor şartlar altında gerçekleştirdiğimiz iniş 21:20’de dağın güney rotası üzerinde 4200 m.bulunan Bargah Sevom Dağevine ulaşmamızla son buldu.Dağevine ulaştığımızda ben aç,susuz ve yorgunken Mehmet sadece yorgundu.Bazen Mehmet’in fotosentez ile beslendiğini düşünüyorum. Kuzeydoğu rotasından zirveye tırmanışımız 9 saat, zirveden Bargah Sevom Dağevine inişimiz 6 saat sürmüştü.15 saat süren bu zirve yolculuğunda hemen hemen hiçbir şey yiyip içemedik,ikimizde sadece bir çikolatayı paylaştık.O çikolatayı da ben kötü durumlar için cebimde saklamıştım. Mehmet, dağda yiyeceğin eksikliğini pek hissetmez ama ben mideme biraz düşkünümdür. Dağevine gelir gelmez hemen sıvı almaya başladık ve sonrasında hemen uyku tulumlarına çekildik.
03 Şubat günü saat 09:20 sıralarında tekrar inişe başladık. Dağevinden çıkar çıkmaz göz görü görmüyordu. Çok şiddetli bir kar yağışı ve fırtına başlamıştı. Ama biz başarmış olmanın mutluluğuyla adeta uçarcasına iniyorduk. Tek hedefimiz en kısa zamanda Polur’daki İran Dağcılık Federasyonu binasına inmek ve soluğu bir kebapçıda almaktı. İnişte karşılaştığımız İranlı dağcılar bizim tırmandığımız kuzeydoğu rotasının kışın çok az dağcı tarafından tırmanıldığını, üstüne üstelik bir de bizim trans yaptığımızı öğrendiklerinde önümüzde saygı ile eğilmek gerektiğini söylediler. Saat 12:05’i gösterdiği sırada Polur’daki Dağcılık Federasyonu binasındaydık. Evet biz de iyi biliyorduk ki çok zor bir kış faaliyetini başarıyla bitirmiştik. Demavend’in İlk Türk Kış Transını yani Türkiye’nin en yüksek kış transını yapmıştık.
Hem Demavend’in Ortadoğu’nun en yüksek dağı olması,hem de son yıllarda Ortadoğu’da yaşanan savaşlar,iç karışıklıklar nedeniyle bölgeye barış gelmesi amacıyla yaptığımız bu tırmanışı Ortadoğu Barışı adına ithaf ettik.
Bu zorlu faaliyette ve öncesinde yapmış olduğumuz diğer başarılı kış faaliyetlerinde biz şunu gördük ki, HAYAL ekibi gerçekten çok güçlü, azimli ve çok iyi bir ekip.Türk dağcılığında yeni İLKlere imza atmak, Türk dağcılığının gelişimine katkıda bulunmak ve çok daha zorlu kış faaliyetleri yapıp ülkemizin adını bütün dünyaya duyurmak için ne yazık ki sponsora ve desteğe ihtiyacımız var. Markasını zirvelere taşıyacağımız ve arkamızda desteğini hissedebileceğimiz firmalar olduğu sürece HAYAL ekibinin kışın tırmanamayacağı hiçbir zirve yoktur.
Sizlerin desteğiyle Türk Bayrağını daha yükseklerde dalgalandırmak umuduyla.
Esin HANDAL & Mehmet YALDIZ
Hayal Ekibi
DEMAVEND İLK TÜRK KIŞ TRANSI
(TÜRKİYE’NİN EN YÜKSEK KIŞ TRANSI)
ETKİNLİK ADI : Demavend Kış Kuzey-Güney Geçişi
( Kuzeydoğu Rotasından Çıkış – Klasik Güney Rotasından İniş ) 5.671 metre
ETKİNLİK TARİHİ : 31 Ocak – 03 Şubat 2016
ETKİNLİĞE KATILANLAR : Esin HANDAL , Ali FARD (Iran),Mehmet YALDIZ
