Kuşkusuz İstanbul gibi çok özel bir şehre sahip olduğumuz için oldukça şanslıyız. Nüfus, göç ve trafik gibi aşılması güç bazı handikaplara sahip olsa da bunların hiçbiri İstanbul’un dünyanın en güzel şehirlerinden biri olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Şehri bu denli özel kılan öğelerden bir tanesi de kesinlikle İstanbul’un o eşsiz boğazı. Şehrin simgesi olarak kabul edilen İstanbul Boğazı hakkında tüm detaylara gelin yakından bakalım.
İstanbul ve boğaz gezilerinizde görülmesi gereken yerler listesi için İstanbul’da gezilecek yerler yazımıza göz atabilirsiniz.
İstanbul Boğazı Hakkında Bilgiler
İstanbul’u İstanbul yapan meşhur İstanbul Boğazı, Karadeniz ve Marmara Denizi’ni birbirine bağlamaktadır. Ayrıca bu boğazın bir yakası Avrupa’ya, diğer yakası ise Asya’ya aittir. Bu durum, boğazı jeopolitik açıdan oldukça değerli kılar. Sadece İstanbul değil, Türkiye’ye dair bütün turistik tanıtımlarda en çok kullanılan yerdir. Dünyada uluslararası deniz taşımacılığı yapan diğer boğazlarla kıyaslandığında en dar geçite sahiptir. Karadeniz’e kıyısı olan pek çok ülke, Akdeniz yönüne gitmek adına burayı kullanmak zorundadır. Boğaza dair egemenlik hakları 1936 senesinde imzalanan anlaşmayla beraber ülkemize teslim edilmiştir.
Boğaz üzerinde toplamda 3 adet köprü bulunmaktadır. Köprüler iki kıtayı birbirine bağladıkları için oldukça önemli bir işleve sahiptirler. Boğaz üzerinde oldukça yoğun bir deniz taşımacılığı söz konusudur.Şehir hatları vapurları ve feribotlar dışında, yük gemileri ya da yolcu motorlarını da gün içinde sıklıkla görmek mümkün. Son dönemde denizaltı ulaşımına yeni bir boyut katan Marmaray sayesinde boğazın iki yakasına daha hızı bir şekilde ulaşılabiliyor. 4. Jeolojik zamanda oluşan İstanbul Boğazı, tarih boyunca pek çok medeniyete kucak açmıştır. Bir fay çöküntüsü olduğuna dair öngörüler ağırlık kazanmış olsa bile oluşumuyla ilgili kesin yargılara varmak güçtür.
Üsküdar açıklarındaki bölüm, boğazın tuzluluk oranının en yüksek olduğu alanlardır. Bu oranın en düşük olduğu yerlerin başında ise Beykoz ve çevresi geliyor. Suları çevreleyen alanda Kız Kulesi ve Kuruçeşme Adası, oldukça ilgi görür. Boğazın son dönemlerde en ciddi sorunu kirlilik.Özellikle büyük tanker kazaları boğazın ciddi ölçüde zarar görmesine neden olmuştur. Bu kazaların en sonuncusu 2004 senesinde meydana gelmiştir.
İstanbul Boğazı Derinliği ve Uzunluğu
İstanbul Boğazı’nın toplam uzunluğu 29.5 km’dir. Boğazın derinlik ortalaması ise 61 metre olarak biliniyor. Öte yandan boğazın en derin alanları 120 metre civarında. Bebek ve Kandilli bölgeleri, derinliğin en yüksek olduğu alanlardır. Bu derinlik genel itibariyle güneyden kuzey yönüne doğru belli bir ivmeyle artış gösterir.
İstanbul Boğazı En Dar Yeri
İstanbul Boğazı’nın en dar olan bölümü Rumeli ve Anadolu Hisarı arasındaki bölümdür. Bu alan toplamda 760 metrelik bir genişliğe sahip. En geniş bölümü ise 3600 metre civarında. (Rumeli Feneri – Anadolu Feneri)
İstanbul Boğazı Ne Zaman Dondu?
İstanbul Boğazı’na dair kayıtlar incelendiğinde ilk donma vakasının 5. yüzyılda gerçekleştiği görülüyor. Günümüze en yakın donma vakası ise 1954 senesinde gerçekleşti. O dönem Romanya üzerinden gelen buz kütleleri, boğazın tamamen kapanmasına neden olmuştu. Kulağa şaşırtıcı geliyor; ancak 1954 senesinin Şubat ayında gerçekleşen bu durumla beraber, insanlar boğazdan yürüyerek geçmek zorunda kalmıştı. Gemiler tüm faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı ve koca boğaz deyim yerindeyse bir asfalta dönüştü. Bu donma Poyrazköy- Rumeli Kavağı adı verilen bölümde gerçekleşmişti. Minik buz dağlarının doldurduğu boğaz, Mart ayına kadar bu şekilde kaldı. Çok uzun aralıklarla kendini periyodik biçimde tekrar eden bu durumun, gelecekte yeniden yaşanabileceği söyleniyor.
İstanbul Boğazı Yat ve Tekne Turu
İstanbul Boğazı’nda belli periyotlar halinde seferlere çıkan çok sayıda özel yat ve tekne söz konusudur. Özel yatlar, evlenme tekliflerinden grup yemeklerine kadar pek çok organizasyona ev sahipliği yapmaktadır.Buralarda aynı zamanda günlük tekne kiralamak da olasıdır. Tekne turları kişiye ya da gruplara özel olarak, yemekli/yemeksiz formatlarda gerçekleştirilebiliyor.
İstanbul Boğazı Köprüleri
İstanbul Boğazı’nda şu anda son yalpan köprüyle beraber, toplam köprü sayısı 3’e çıkmıştır. Bu köprüler şu şekildedir:
15 Temmuz Şehitler Köprüsü
15 Temmuz’da gerçekleşen darbe girişiminden sonra Boğaziçi Köprüsü olarak bilinen bu köprünün adı 15 Temmuz Şehitler Köprüsü olarak değişmiştir. Çünkü söz konusu darbede halkın örgütlü direnişi tam olarak bu alanda gerçekleşmiştir. 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, 20 Şubat 1970 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. Şerit sayısı 3+3 şeklinde olan köprü, 1560 metrelik bir uzunluğa sahip. Aynı zamanda boğaza inşa edilen ilk köprüdür.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü
Yapımına 1986 yılında başlanan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü 1988 senesinden bu yana aktif durumda. Çelik malzemeden yapılan bu asma köprü, 1510 metrelik uzunluğa sahip. Dünyadaki diğer çelik asma köprüler arasında büyüklük açısından 14. basamakta yer almaktadır.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü
Bugün 3. Köprü olarak da anılıyor. Yapımına 2012 senesinde başlanan köprü, 2016 yılından bu yana aktif olarak kullanılıyor. Her bir yön için 4 ayrı şeride sahip olan köprünün uzunluğu 1875 m.
İstanbul Boğazı Manzarası
İstanbul’da yer alan pek çok işletme, pek çok otel, boğaz manzarasına sahip olabilmek için birbiriyle yarışıyor. Bu harika manzaraya sahip olan şanslı yerler arasında Galata Kulesi, Gülhane Parkı, Süleymaniye, Ortaköy Sahili, Kuruçeşme, Valide Han Konağı, gibi yerler ön plana çıkıyor. Bunların dışında örneğin Ulus Parkı’na giderek Avrupa Yakası üzerinden boğazı izleyebilirsiniz. Ulus parkı Kuruçeşme’ye oldukça yakın bir konumda yer alıyor. Ortaköy üstünden Portakal Yokuşu’nu izlemeniz bu harika manzaraya ulaşmak için yeterli olacaktır. Öte yandan Çengelköy Sahili’ne de boğaz manzarası konusunda özel bir parantez açmamız mümkün. Kuleli’den başlayarak Beylerbeyi’ne kadar devam eden bu harika alan Anadolu Yakası’ndan boğaza bakmak adına harika bir fırsat sunuyor. Dileyenler boğaz manzarasının tadına varmak için Büyükada Aya Yorgi Tepesi’ne de çıkabilir. Bu tepeye çıkmak her ne kadar biraz yorucu olsa da sonunda sizi kucaklayan manzara emin olun ki tüm yorgunluğunuzu alacaktır.
İstanbul Boğazı Kahvaltı
Özellikle bahar ve yaz dönemlerinde İstanbul Boğazı’na karşı kahvaltı etmek oldukça önemli bir ritüel. Genelde bu ritüelin maliyeti, boğaz manzarasını görmeyen diğer mekanlara kıyasla doğal olarak daha yüksek olabiliyor. Boğaza karşı kahvaltı yapabileceğiniz en popüler mekanları şu biçimde sıralayabiliriz:
- Kuleli Yakamoz
- The House
- Boon Cafe
- Sardunya Karaköy
- Taş Kahve
İstanbul Boğazı Nerede?
Boğaz için harita ve ulaşım alternatiflerine konum bilgisi kısmından ulaşabilirsiniz.
Sizlerde gezilerinizi ve tecrübelerinizi yazımıza yorum yazarak bizlerle paylaşabilirsiniz.