Dolmabahçe Sarayı, İstanbul Boğazı’nın büyüleyici manzarasına karşı duran muhteşem bir yapıdır. Bu saray, hem Osmanlı İmparatorluğu‘nun son dönemlerinde hem de Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında bir dizi önemli kişinin yaşadığı yer ve ofisi olmuştur. Sultanlardan, cumhurbaşkanlarına, devlet adamlarına ve misafirlere kadar birçok kişi, bu sarayın etkileyici salonlarında ve odalarında zaman geçirmiştir. Bu blog yazısında, Dolmabahçe Sarayı’nda yaşayan bu önemli kişiler ve onların saraydaki yaşamları hakkında daha fazla bilgi edineceğiz. Eşsiz ve büyülü bir yer olan Dolmabahçe Sarayı’nın kapılarını aralayarak, tarihin tozlu sayfalarında bir yolculuğa çıkalım.
Dolmabahçe Sarayı, İstanbul Boğazı’nın eşsiz manzarasına hakim, tarihi ve kültürel açıdan büyük öneme sahip bir yapıdır. 19. yüzyılın ortalarında inşa edilen bu muhteşem yapı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden Cumhuriyet dönemine kadar pek çok önemli olaya ev sahipliği yapmıştır.
Osmanlı Sultanları Dönemi
Dolmabahçe Sarayı’nda toplamda 6 Osmanlı Sultanı yaşamıştır. Bu sultanlar şunlardır:
- Sultan Abdülmecid (1839-1861)
- Sultan Abdülaziz (1861-1876)
- Sultan V. Murad (1876)
- Sultan II. Abdülhamid (1876-1909)
- Sultan V. Mehmed Reşad (1909-1918)
- Sultan VI. Mehmed Vahdettin (1918-1922)
Sultan Abdülmecid, sarayın tamamlanmasının ardından buraya taşınmış ve 1861’deki ölümüne kadar burada yaşamıştır.
Sultan Abdülaziz, Yıldız Sarayı’nda bir süre yaşamıştır, ancak çoğunlukla Dolmabahçe Sarayı’nda ikamet etmiştir.
Sultan V. Murad, Dolmabahçe Sarayı’nda tahta çıktığı kısa süreli bir dönem için yaşamıştır. 30 Mayıs 1876’da tahta çıktı ve 31 Ağustos 1876’da tahttan indirildi. Bu kısa süre zarfında, Sultan V. Murad, tahtta olduğu dönemde, Osmanlı İmparatorluğu’nun zorluklarını yönetmeye çalışmıştır. Ancak, akıl sağlığıyla ilgili iddialar ve politik baskılar, tahtta kalış süresini son derece kısaltmıştır. Tahttan indirildikten sonra, Sultan V. Murad, Çırağan Sarayı’na hapsedilmiştir. Dolmabahçe Sarayı’ndaki kısa süreli hükümeti boyunca, Sultan V. Murad’ın politik ve kişisel yaşamı, Osmanlı İmparatorluğu’nun o dönemdeki karmaşık durumunu yansıtmaktadır.
Sultan Abdülhamid II, Yıldız Sarayı’nda en uzun süre yaşayan padişahtır. 1876’da tahta çıktıktan sonra, güvenlik endişeleri nedeniyle Dolmabahçe Sarayı’ndan Yıldız Sarayı’na taşınmıştır ve 33 yıl boyunca bu sarayda yaşamıştır.
Sultan Mehmet V (Reshad), Sultan Abdülhamid’in tahttan indirilmesinin ardından tahta çıkan Sultan Mehmet V, bir süre Yıldız Sarayı’nda yaşamış ancak daha sonra Dolmabahçe Sarayı’na taşınmıştır.
Sultan VI. Mehmed Vahdettin, Osmanlı İmparatorluğu’nun son padişahıdır. Tahta çıktığında İstanbul, İtilaf Devletleri tarafından işgal altındaydı. Sultan Vahdettin, Dolmabahçe Sarayı’nda yaşadı. Ancak 1922’de saltanatın kaldırılmasının ardından İstanbul’u terk etmek zorunda kalmış ve bir İngiliz savaş gemisi olan HMS Malaya ile Malta’ya gitmiştir. Dolayısıyla, Sultan Vahdettin, Dolmabahçe Sarayı’nda yaşayan son Osmanlı padişahı olmuştur.
Her sultanın Dolmabahçe’deki yaşamları ve dönemlerine dair önemli olaylar farklıdır. Özellikle Sultan Abdülmecid ve Sultan Abdülaziz dönemlerinde sarayın mimari ve kültürel etkinlikleri zirveye ulaşmıştır.
Cumhuriyet Dönemi
Cumhuriyet’in ilanından sonra Dolmabahçe Sarayı, İstanbul’da ikamet süresince Cumhurbaşkanlığı konutu olarak kullanılmıştır. Atatürk, İstanbul ziyaretlerinde Dolmabahçe Sarayı’nda konaklamış ve 10 Kasım 1938’de burada vefat etmiştir. Sarayda bulunan odası, Atatürk’ün anısına saygıyla korunmaktadır.
29 Ekim 1938’de, Dolmabahçe Sarayı’nın önlerinde, Kuleli Askeri Lisesi öğrencileri, döndükleri Cumhuriyet Bayramı törenlerinden yankılanan sesleriyle, “Atamızı görmek istiyoruz.” çağrısını gökyüzüne gönderiyorlardı. Bu çağrı, kutlamalara katılamayan Mustafa Kemal’in kalbinde duyuldu ve gözlerini yaşarttı. Birkaç gün sonra, 8 Kasım 1938’de, Mustafa Kemal ciddi bir koma durumuyla karşılaştı ve bu sefer, ikinci komasından çıkamadı. 10 Kasım sabahı, saat 09.05’te, Dolmabahçe Sarayı’nın hüzünlü odalarında, ebediyete gözlerini açtı. Bu, Atatürk’ün Dolmabahçe Sarayı’ndaki son anları oldu.
Dolmabahçe Sarayı Kimin Döneminde Yaptırıldı?
Dolmabahçe Sarayı, Osmanlı İmparatorluğu’nun 31. padişahı Sultan Abdülmecid döneminde yaptırılmıştır. İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde yer alan saray, Türkiye’nin en görkemli saraylarından biridir.
Garabet Balyan ve oğlu Nigoğayos Balyan tarafından tasarlanan Dolmabahçe Sarayı’nın yapımına 1843 yılında başlandı ve 1856 yılında tamamlandı. Saray, klasik Türk ev mimarisinin yerine Batı tarzı bir yapı olarak tasarlandı ve bu değişiklik, Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme sürecini yansıtıyordu.
Dolmabahçe Sarayı, 13 yıl süren inşaatın ardından tamamlandığında, Osmanlı İmparatorluğu’nun ana yönetim merkezi oldu ve Sultan Abdülmecid, Topkapı Sarayı’ndan buraya taşındı. Saray, ayrıca Atatürk’ün hayatının son yıllarını geçirdiği ve 10 Kasım 1938’de öldüğü yerdir. Dolmabahçe Sarayı, bugün müze ve devlet konukevi olarak hizmet vermektedir.
Sarayın Mimarisi ve İç Dekorasyonu
Dolmabahçe Sarayı, Avrupa ve Osmanlı mimari stillerinin harmanlanmasıyla ortaya çıkmış bir yapıdır. İç dekorasyonda kullanılan malzemeler, döneminin en değerli ve lüks öğeleridir. Sarayın en önemli bölümleri ve odaları arasında Selamlik, Harem, Muayede Salonu ve Atatürk’ün vefat ettiği oda bulunmaktadır.
Dolmabahçe Sarayı’nın Bugünkü Durumu ve Ziyaret Bilgileri
Saray, günümüzde müze olarak kullanılmaktadır ve ziyaretçilere açıktır. Ziyaret saatleri, ücretler ve ulaşım ile ilgili güncel bilgilere Dolmabahçe Sarayı yazımızdan ulaşabilirsiniz. Dolmabahçe Sarayı, İstanbul’un en önemli turistik mekanlarından arasında yer almakta olup, her yıl yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Sarayı ziyaret etmek, tarihin ve kültürel zenginliğin derinliklerine yolculuk yapmak demektir.
İstanbul’da bulunan saray için hazırladığımız, nerede, giriş ücreti, ziyaret saatleri ve hakkında detaylı bilgiler içeren Dolmabahçe Sarayı yazımıza da mutlaka göz atın.
Dolmabahçe Sarayı, Türkiye’nin tarih ve kültür mirasının önemli bir parçasıdır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden Cumhuriyet dönemine kadar birçok önemli olaya tanıklık etmiş olan bu muhteşem yapı, ziyaretçilere hem görsel bir şölen sunmakta hem de tarihi ve kültürel bir yolculuğa çıkarma imkanı vermektedir. İstanbul’da bulunup da Dolmabahçe Sarayı’nı ziyaret etmeden geçmemenizi öneririz.
